Trong một lần đi công tác ở Trung Quốc, GS. Phạm Thanh Kỳ chú ý tới một cây thuốc được nghiên cứu đầu tiên tại Nhật Bản với tên gọi amachazuzu - phúc âm thảo, còn ở Trung Quốc là jaogulan. Từ xa xưa, cây thuốc đã được sử dụng cho vua chúa để tăng sức khỏe, làm đẹp và kéo dài tuổi thọ. Khi về Việt Nam, ông dành nhiều quan tâm kiếm tìm dược liệu quý hiếm này.
NGND.GS.TS. Phạm Thanh Kỳ và ông Bùi Đắc Quang tìm thấy cây giảo cổ lam ở Hòa Bình.
⇒Năm 1996, GS. Kỳ có dịp gặp ông Nguyễn Văn Nhân, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Cao Bằng, là cha của một sinh viên làm luận văn tốt nghiệp Đại học Dược. Giáo sư nhờ ông quan tâm tìm cây thuốc ở vùng Cao Bằng, Lạng Sơn. Ít ngày sau, ông Nhân thông báo, đồng bào dân tộc ở địa phương thường thu hái cây dần toòng bán sang Trung Quốc và gửi mẫu cây tới GS. Kỳ. Nhìn cây khô, GS. Kỳ thấy rất giống cây cần tìm. Năm sau, ông thực hiện một chuyến đi dài ngày, lên vùng Cao Bằng tìm kiếm và có chuyến đi tới vùng núi Phan-xi-păng thuộc tỉnh Lào Cai. Giáo sư đã tìm thấy cây có hoa có quả tại rừng nguyên thủy ở độ cao 2.000m. Mẫu cây đưa về Hà Nội đã được GS. Vũ Văn Chuyên, Chủ nhiệm Bộ môn Thực vật của Trường đại học Dược xác định có tên khoa học chính xác là Gynostemma Pentaphyllum. Đúng là cây có cùng họ với cây jaogulan Trung Quốc, hay cây amachazuzu Nhật Bản, gọi là giảo cổ lam Việt Nam. Ông đã triển khai nghiên cứu dược liệu này từ năm 1997 cho tới nay với nhiều sinh viên làm luậnvăn tốt nghiệp dược sĩ đại học, nhiều học viên cao học làm luận văn tốt nghiệp thạc sĩ dược học, thạc sĩ y học, bác sĩ chuyên khoa cấp II và nghiên cứu sinh bảo vệ luận án tiến sĩ.
⇒Kết quả nghiên cứu đã chứng minh giảo cổ lam thu hái ở Việt Nam có tác dụng tăng lực, làm giảm cholesterol cao trong máu, chống xơ vữa động mạch, làm giảm đường huyết, có tác dụng chống ôxy hóa, bảo vệ gan, chống lão hóa, tăng cường đáp ứng miễn dịch, hạn chế sự phát triển khối u trên chuột thực nghiệm. Dịch chiết giảo cổ lam bằng đường uống không có độc tính cấp, không có độc tính bán trường diễn, không ảnh hưởng tới sinh sản và cấu trúc nhiễm sắc thể của chuột thí nghiệm. Giảo cổ lam Việt Nam có thành phần chính là saponin, ngoài ra còn có flavonoid, axit amin, vitamin và có tới 35 nguyên tố vi lượng, trong đó có Se, Zn, Fe, Mg, Mn với hàm lượng khá cao. Nhóm nghiên cứu của ông đã chiết xuất, phân lập được 7 saponin mới có cấu trúc Damaran giống cấu trúc saponin trong nhân sâm. Những saponin này có tác dụng ức chế một số dòng tế bào ung thư trên thực nghiệm in vitro. Các kết quả đã cho thấy chất lượng giảo cổ lam Việt Nam rất tốt.
⇒Bên cạnh chè thuốc, nhóm nghiên cứu cũng đã xây dựng công thức bào chế dạng viên nén giảo cổ lam, viên nang cứng gylopsin (phối hợp giảo cổ lam với Polyphenol của chè dây) viên nang cứng curpenin (phối hợp giảo cổ lam với nghệ). Các thuốc trên đã được đánh giá tốt trên lâm sàng.
Sau hơn 10 năm kiên trì miệt mài nghiên cứu, GS. Phạm Thanh Kỳ đã chuyển giao công nghệ các quy trình sản xuất cho các công ty dược phẩm.
Giảo cổ lam Hòa Bình được tiếp tục phát hiện ở vùng núi Ba Chi, Hòa Bình

⇒Tại tỉnh Hòa Bình, cựu chiến binh Bùi Đắc Quang, mắc nhiều bệnh, sức khỏe kém, sau khi dùng sản phẩm giảo cổ lam một thời gian, thấy bệnh tật thuyên giảm, sức khỏe hồi phục. Từ đó anh có niềm say mê với cây giảo cổ lam. Anh Quang nghĩ rằng, núi rừng Đà Bắc của Hòa Bình có khí hậu mát, cũng có thể có giảo cổ lam nên đã đi kiếm tìm nhiều ngày, anh đã lặn lội đi khắp núi rừng Đà Bắc. Sau nhiều ngày, cuối cùng anh đã tìm thấy được mẫu cây giống cây giảo cổ lam, anh phóng xe máy về Hà Nội, đến gặp GS. Phạm Thanh Kỳ đưa mẫu nhờ thẩm định. Giáo sư đã 70 tuổi, nhưng ông vẫn quyết định đi lên Hòa Bình để cùng anh Quang đi bộ, lần theo các dãy núi đá Ba Chi thuộc huyện Đà Bắc để trực tiếp khảo sát tại chỗ vùng có cây giảo cổ lam mọc. Ông đã xác nhận, đó là cây giảo cổ lam. Anh Quang đã mạnh dạn thành lập công ty để thu hái chế biến và kinh doanh chè thảo dược quý này tại Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình.
⇒Tâm huyết của GS. Phạm Thanh Kỳ là muốn giữ giảo cổ lam sống mãi với người Việt. Từ khi công trình nghiên cứu về giảo cổ lam được GS. Kỳ công bố, người dân vùng cao đã tận thu khai thác để bán, không nghĩ đến các lần thu hoạch sau. Giáo sư luôn nhắc nhở các đơn vị thu mua phải phổ biến rộng rãi, phổ biến nhiều lần cho người dân, khi thu hái phải để lại gốc của cây với một đoạn khoảng ba gang tay, để cây tiếp tục tồn tại, phát triển, để có nguồn thu cho các lần thu hái sau. GS. Kỳ và cộng sự cũng đã nghiên cứu tạo giống giảo cổ lam ở vườn nhà, rồi lại trả cây giống giảo cổ lam về với rừng. Từ những cây giống này sẽ phát triển với diện tích lớn trên vùng đất có khí hậu phù hợp, giáo sư cũng là người đầu tiên đưa giống giảo cổ lam đến trồng thành công đại trà ở Đà Lạt.
⇒Cùng với việc phát hiện, nghiên cứu cây chè dây, cây giảo cổ lam, GS. Phạm Thanh Kỳ còn thực hiện nhiều công trình nghiên cứu khác có giá trị.
Người thầy tận tụy với cây thuốc

⇒Tính đến nay, GS.TS. Phạm Thanh Kỳ đã có thâm niên 49 năm trong ngành dược liệu, trong đó 20 năm là giảng viên, 12 năm là Phó trưởng Bộ môn (1985 - 1997); 10 năm là Trưởng Bộ môn (1997-2007). Giáo sư đã hoàn thành xuất sắc công tác giảng dạy cho sinh viên đại học và học viên sau đại học.
⇒Thành tích đào tạo của ông rất đáng khâm phục: GS. Kỳ đã hướng dẫn: 30 nghiên cứu sinh làm luận án tiến sĩ, 41 học viên cao học làm luận văn thạc sĩ dược học, 14 dược sĩ CKI và 157 sinh viên làm khóa luận tốt nghiệp dược sĩ đại học. Giáo sư có 328 bài báo đã công bố trên các tạp chí khoa học trong nước và nước ngoài. Các NCS và học viên được tham gia các chuyên luận trong các đề tài NCKH cấp Nhà nước, cấp Bộ và cấp trường, có kinh phí để bớt khó khăn khi thực hiện nghiên cứu và có những đóng góp thiết thực, mang lợi ích cho xã hội. Cũng như nhiều nhà khoa học khác, GS. Phạm Thanh Kỳ đã hình thành cho mình như một bản năng, luôn có sự gắn kết giữa giảng dạy và nghiên cứu. Ông luôn quan tâm hướng dẫn các học trò các đức tính của người dược sĩ: cẩn thận, tỉ mỉ và trách nhiệm, các đức tính của nghiên cứu viên: khoa học và trung thực, để tạo dựng cho các học trò có một tiềm năng vững vàng bước vào sự nghiệp mới. Nhiều sinh viên tham gia nghiên cứu khoa học dưới sự hướng dẫn của ông đã được nhiều giải thưởng trong các hội nghị khoa học kỹ thuật tuổi trẻ các trường đại học của ngành y tế.
⇒Gần 50 năm làm thầy giáo, mang nhiều tâm huyết với chuyên ngành dược liệu, GSTS. Phạm Thanh Kỳ đã truyền cảm sự say mê nghề nghiệp cho các học trò và đồng nghiệp trẻ và rất đông học trò đã theo nghề của ông. Nhiều thế hệ dược sĩ đã học ông, hoặc đọc sách của ông. Tất cả đều kính trọng và cảm mến ông sự nghiêm túc trong giảng dạy, tính kỷ luật trong nghiên cứu, song lại thẳng thắn, vui vẻ, chan hòa, thân thiện, đầy tình thương yêu trong đời thường. Giáo sư đã được bổ nhiệm là thành viên nhiều hội đồng khoa học kỹ thuật. GS.TS. Phạm Thanh Kỳ đã được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba (năm 2001), hạng Nhì (2007), được tặng danh hiệu Nhà giáo Ưu tú (1992) và Nhà giáo Nhân dân (1998) và nhiều phần thưởng cao quý khác.